Sapiens İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi – Yuval Noah Harari (Timur Otaran, 27 Ocak 2015)

Sapiens İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi (Sapiens, A Brief History of Humankind) – Yuval Noah Harari


En çok satanlar arasına girmiş, otuzdan fazla dile çevrilmiş ve Eylül 2014’de İngilizce yayınlanmış olan Sapiens’in, internet kursunu bitirenlerin sayısı kısa zamanda 100 bini geçmiştir.

Harari bütünsel bir tarih anlatımıyla, fizik (13.7 milyar yıl önce), kimya (300 bin yıl sonrası) ve biyoloji (3.8 milyar yıl öce) ile tarihin (70 bin yıl önce) bağlantısını, daha karmaşık sistemlere geçiş olarak açıklamış ve 2.5 milyar yıl önce ortaya çıkan çeşitli insan türlerinden son 10 bin yılda yaşamda kalan tek tür olan Sapiens’in tarihinin, 70 bin yıl önce idrak devrimi ile başladığını, 12 bin yıl önce tarım devrimi ve 500 yıl önce bilim devrimi ile geliştiğini söylemiştir.

İnsana aynı anda hem tarihsel, hem biyolojik açıdan bakan Harari, diğer hayvanlar arasında orta sıralarda yer alan Sapiens’in, beyin farkı ile en tepeye, görece çok kısa bir sürede (100 bin yıl) çıkmasının hazımsızlığının yaşandığını ileri sürmüştür.  Diğer türler ile farklılaşmayı getiren, doğumdan sonra da gelişmeye devam eden büyük beyni oluşturan sebebin bilinmediğini; fakat bu evrimin biyolojik ve kültürel sonuçlarını ilginç örnekler vererek anlatmıştır. Sapiens’in beyninin büyümesinin, bağırsak boyunun kısalmasının ve ateşin bulunmasının gerçekleştiği dönemde (100 bin yıl önce) varlığı bilinen en az 6 insan türünden günümüze kalan tek türün, 4 milyar yıllık doğal seçim yasalarını değiştirme yeteneği kazanmasının sonuçları neler olacaktır?

250 yıl önceki endüstri devrimi ve 50 yıl önceki enformasyon devriminden sonra gelen biyo-teknik devrimi ile biyo-mühendislik ürünü insan sonrası aşamaya mı geçilecek? Arzu ve duyguların temel yapısının pek fazla değişmediği düşünülür ise, yaşanılan çevreyi belirlemede elde edilen eşi görülmemiş gücün kullanılmasındaki sorumluluğu üstlenmeye kim hazırdır?

Harari kışkırtıcı sorular ve canlı bir dil ile okuyucuyu kendine bağlıyor ve çok değişik kaynaktan derlediği bilgiler ile bugünün kaygılarını geçmiş olaylar ile bağlayarak tarihe bütünsel bir bakış sunuyor.

Timur Otaran (27 Ocak 2015)


Bir cevap yazın

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.