Anadolu 1913 – Bela Horwath (Mustafa Özcan, 29 Ocak 2017)


Anadolu 1913
Anadolu 1913 adlı yapıt, Osmanlı İmparatorluğuna 1913 yılında yarı resmi bir ziyaret için İstanbul’a gelmiş bulunan tanınmış Türkolog ve Macar araştırmacı-düşünürü Bela Horwath’ın bu kapsamda yaz ve sonbahar aylarında Anadolu’ya yaptığı gezideki notlarından derleyip 1929 yılında Macarca basılan aslından 1996’da Türkçeye aktarılan kitaptır. Ancak yapıt, bir gezi kitabı olmanın çok ötesinde, Batılı bir entelektüelin Osmanlı’nın son döneminde Anadolu’nun önemli bir bölümündeki coğrafya ve halkın durumunu etno-coğrafik görüngeden ele alan sosyo-antropolojik bir inceleme niteliğindedir. 
Tarih Vakfı Yurt Yayınları’nca basılan kitabın çevirisi Macarca’dan macaralog Dr. Tarık Demirkan tarafından özenle ve yetkin bir düzeyle yapılmıştır. Üçüncü baskısı yapımlı olan kitabın arka kapak tanıtımındaki metin aşağıya aktarılmıştır (1).
Macar araştırmacı Bela Horvath, Birinci Dünya Savaşı’nın arifesinde İstanbul ve Ankara üzerinden Nevşehir, Niğde, Konya ve Karaman‘a kadar at sırtında yaptığı 2300 kilometrelik seyahatte son derece ilginç kültürel, etnografik ve sosyolojik gözlemlerde bulundu. Devlet adamları, aydınlar, subaylar ve Anadolu’nun sıradan insanlarıyla konuştu; onların geleceğin Türkiye‘sine ait görüşlerini kaydetti. Konya‘da tiyatroya gitti, Hasandağı‘na tırmandı, fasulye yedi, ayran içti, antik şehirleri dolaştı”
Aşağıda verilen referans (2)’de, kitapta Dr. Tarık Demirkan tarafından yapılmış ayrıntılı Sunuş’tan aktarılmış kısa bir alıntı ile İçindekiler’in başlıklarının kapsandığı bilgilere ulaşmak olanaklıdır.
Yazarın bizim hakkımızda, ancak bizim her topluluğun, her toplumun bir derdi olan “içtimai âmâlıkarızamız nedeni ile görülemeyen özelliklerimizi, halen de değerini korumakta olan son derece yetkin gözlem, görüş ve değerlendirmeleri doğrultusunda hazırladığı bu eşsiz eseri okumak “şayanı tavsiye”dir. 
Bu doğrultuda, bunun da holistik entelektüel tarzın bir gerekliliği olduğu kanısını da taşıdığımı gelinen bu nokta ayrıca ifade etmek isterim.
Mustafa Özcan (29 Ocak 2017)
____________

(2)http://www.kitapokuyalim.com/ozet_detay.php?id=68



Bir cevap yazın

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.